Slide
nephros.gr
Look inside the kidneys thinking outside the box
This image for Image Layouts addon

Διατροφή στη χρόνια νεφρική νόσο: Ενημέρωση 2020
Nutrition in CKD: 2020 Update

Οδηγία 1: Διατροφική εκτίμηση

1.0 Δηλώσεις για τη συνήθη φροντίδα

Προληπτικός έλεγχος διατροφής
1.0.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό να εξεταστεί ο συστηματικός έλεγχος διατροφής τουλάχιστον κάθε 2 χρόνια με σκοπό την ταυτοποίηση όσων κινδυνεύουν από σπατάλη πρωτεΐνης-ενέργειας (γνώμη).

Εργαλεία για τον έλεγχο της διατροφής
1.0.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία που πριμοδοτούν τη χρήση ενός εργαλείου έναντι άλλων για τον εντοπισμό αυτών που κινδυνεύουν σπατάλη πρωτεΐνης-ενέργειας (PEW) (2D).

Προληπτική αξιολόγηση της διατροφής
1.0.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό ένας εγγεγραμμένος διαιτολόγος διαιτολόγος ή διεθνές ισοδύναμο να διεξάγει μια ολοκληρωμένη εκτίμηση διατροφής (συμπεριλαμβανομένης αλλά χωρίς περιορισμό στην όρεξη, ιστορικό διαιτητικής πρόσληψης, σωματικού βάρους και δείκτη μάζας σώματος, βιοχημικά δεδομένα, ανθρωπομετρικές μετρήσεις και διατροφικά εστιασμένα φυσικά ευρήματα) τουλάχιστον εντός των πρώτων 90 ημερών από την έναρξη της εξωνεφρικής κάθαρσης, ετησίως, ή όταν υποδεικνύεται από διατροφικό έλεγχο ή παραπομπή παρόχου (γνώμη).

1.1 Δήλωση για τις συσκευές και τις ανθρωπομετρικές μετρήσεις για την αξιολόγηση της σύστασης του σώματος

Βιοηλεκτρική αντίσταση για ασθενείς υπό χρόνια αιμοκάθαρση
1.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D σε αιμοκάθαρση, προτείνεται η χρήση της βιοαντίστασης και κατά προτίμηση της πολλαπλών συχνοτήτων βιοηλεκτρικής σύνθετης αντίστασης (MF-BIA) για την αξιολόγηση της σωματικής σύστασης, όταν είναι διαθέσιμη. Οι εκτιμήσεις της βιοαντίστασης θα πρέπει ιδανικά να πραγματοποιούνται τουλάχιστον 30 λεπτά μετά το τέλος της συνεδρίας αιμοκάθαρσης για να καταστεί δυνατή η ανακατανομή των σωματικών υγρών (2C).

Βιοηλεκτρική αντίσταση για ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο που δεν υποβάλλονται σε εξωνεφρική κάθαρση ή για ασθενείς υπό περιτοναϊκή κάθαρση
1.1.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5 ή χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D σε περιτοναϊκή κάθαρση, υπάρχουν ανεπαρκή στοιχεία που να υποδεικνύουν τη χρήση της βιοηλεκτρικής σύνθετης αντίστασης για την εκτίμηση της σωματικής σύστασης (2D).

Αξιολόγηση της σωματικής σύστασης με απορροφησιομετρία ακτίνων Χ διπλής ενέργειας (DXA)
1.1.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό να χρησιμοποιείται η απορροφησιομετρία ακτίνων Χ διπλής ενέργειας όταν είναι εφικτό, δεδομένου ότι παραμένει το χρυσό πρότυπο για τη μέτρηση της σωματικής σύστασης, παρά το ότι επηρεάζεται από την κατάσταση του όγκου (γνώμη).

Σωματική σύσταση και σωματικό βάρος - δείκτης μάζας σώματος
1.1.4

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D ή μετά μεταμόσχευση, αυτό είναι λογικό να εξεταστεί η αξιολόγηση της σύστασης του σώματος σε συνδυασμό με το σωματικό βάρος - δείκτη μάζας σώματος στη πρώτη επίσκεψη και η τακτική παρακολούθηση της συνολικής διατροφικής κατάστασης στο χρόνο (γνώμη).

Συχνότητα αξιολόγησης του σωματικού βάρους - δείκτη μάζας σώματος και της σωματικής σύστασης
1.1.5

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5 οι οποίοι είναι κλινικά σταθεροί, είναι λογικό να μετράται το σωματικό βάρος και ο δείκτης μάζας σώματος και να παρακολουθούνται οι αλλαγές του σωματικού βάρους - δείκτη μάζας σώματος και της σύστασης του σώματος, όπως απαιτείται (γνώμη):

  • Τουλάχιστον κάθε μήνα σε ασθενείς υπο αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση
  • Τουλάχιστον κάθε 3 μήνες σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 4-5 ή μετά μεταμόσχευση
  • Τουλάχιστον κάθε 6 μήνες σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-3.
Εκτίμηση του σωματικού βάρους
1.1.6

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι εύλογο ο εγγεγραμμένος διαιτολόγος (RDN), άλλος ισοδύναμος φορέας, ή οι γιατροί να χρησιμοποιούν τη κλινική κρίση για τον προσδιορισμό της μεθόδου εκτίμησης του σωματικού βάρους (για παράδειγμα, πραγματική μέτρηση βάρος· ιστορικό αλλαγών βάρους· σειριακές μετρήσεις του βάρους· προσαρμογές για πιθανές επιπτώσεις του οιδήματος, του ασκίτη και της παρουσίας πολυκυστικών οργάνων), λόγω της απουσίας τυποποιημένων κανόνων αναφοράς (γνώμη).

Ο δείκτης μάζας σώματος ως παράγοντας πρόβλεψης της θνητότητας
1.1.7

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D σε περιτοναϊκή κάθαρση, προτείνεται ότι η κατάσταση του χαμηλού βάρους (με βάση τον δείκτη μάζας σώματος) μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως προγνωστικός δείκτης υψηλότερης θνητότητας (2C).

1.1.8

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D σε αιμοκάθαρση, προτείνεται ότι η υπέρβαρη ή παχύσαρκη κατάσταση (με βάση τον δείκτη μάζας σώματος) μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως προγνωστικός δείκτης χαμηλότερης θνητότητας, ενώ η κατάσταση χαμηλού βάρους και η νοσηρή παχυσαρκία (με βάση τον δείκτη μάζας σώματος) μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προγνωστικός δείκτης υψηλότερης θνητότητας (2Β).

1.1.9

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5, είναι λογικό να θεωρηθεί ότι η ελλιποβαρής κατάσταση (με βάση τον δείκτη μάζας σώματος) είναι προγνωστικός δείκτης υψηλότερης θνητότητας, αν και ο κίνδυνος θνητότητας που σχετίζεται με το υπερβολικό βάρος ή την παχυσαρκία (με βάση τον δείκτη μάζας σώματος) δεν είναι σαφής (γνώμη).

1.1.10

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό να εκτιμηθεί η ελλιποβαρής κατάσταση και η υπέρβαρη ή παχύσαρκη κατάστασης (με βάση τον δείκτη μάζας σώματος) ως προγνωστικός παράγοντας υψηλότερης θνητότητας (γνώμη).

Δείκτης μάζας σώματος και σπατάλη πρωτεΐνης-​ενέργειας
1.1.11

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D ή μετά μεταμόσχευση, ο δείκτης μάζας σώματος από μόνος του δεν αρκεί για να τεθεί η διάγνωση της σπατάλης πρωτεΐνης-​ενέργειας, εκτός εάν ο δείκτης μάζας σώματος είναι πολύ χαμηλός (< 18 kg/m2) (γνώμη).

Πάχος δερματικής πτυχής
1.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D (1B) ή μετά μεταμόσχευση (γνώμη), με σπουσία οιδήματος, προτείνεται η χρήση των μετρήσεων του πάχους του δέρματος για την εκτίμηση του σωματικού λίπους.

Περιφέρεια μέσης
1.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D, προτείνεται ότι η περιφέρεια της μέσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της κοιλιακής παχυσαρκίας, αλλά η αξιοπιστία της στην αξιολόγηση των αλλαγών με την πάροδο του χρόνου είναι χαμηλή (2C).

Δείκτης κωνικότητας
1.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D σε αιμοκάθαρση, προτείνεται ότι ο δείκτης κωνικότητας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της διατροφικής κατάστασης (γνώμη) και ως προγνωστικός δείκτη θνητότητας (2C).

Κινητική της κρεατινίνης
1.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D, προτείνεται ότι η κινητική της κρεατινίνης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της μυϊκής μάζας, αν και η πολύ υψηλή ή η πολύ χαμηλή διαιτητική πρόσληψη κρέατος και / ή συμπληρωμάτων κρεατίνης θα επηρεάσει την ακρίβεια αυτής της μέτρησης (2C).

1.2 Δηλώσεις για την αξιολόγηση με εργαστηριακές μετρήσεις

Μετρήσεις απλών βιοδεικτών
1.2.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D ή μετά μεταμόσχευση, μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως συμπληρωματικά εργαλεία για την εκτίμηση της διατροφικής κατάστασης ορισμένοι βιοδείκτες, όπως ο κανονικοποιημένος ρυθμός πρωτεΐνικού καταβολισμού (nPCR), η λευκωματίνη ορού ή / και η προαλβουμίνη ορού (εάν υπάρχει δυνατότητα μέτρησης). Ωστόσο, δεν πρέπει να ερμηνεύονται μεμονωμένα για αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης καθώς επηρεάζονται από μη θρεπτικούς παράγοντες (γνώμη).

Επίπεδα λευκωματίνης ορού
1.2.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D σε πρόγραμμα χρόνιας αιμοκάθαρσης, η λευκωματίνη ορού μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως προγνωστικός δείκτης νοσηρότητας και θνητότητας, με τα χαμηλότερα επίπεδα να σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο (1Α).

1.3 Δήλωση για τη δύναμη της λαβής χεριών

1.3.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D, προτείνεται η χρήση της δύναμης της λαβής των χεριών ως δείκτη της κατάστασης πρωτεϊνης - ενέργειας, εφόσον είναι διαθέσιμα για σύγκριση τα βασικά δεδομένα (προηγούμενη μέτρηση) (2Β).

1.4 Δήλωση σχετικά με τις μεθόδους εκτίμησης ενεργειακών απαιτήσεων

Αξιολόγηση της ενεργειακής δαπάνης σε κατάσταση ηρεμίας
1.4.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι εύλογη η χρήση της έμμεσης θερμιδομετρίας για τη μέτρηση της ενεργειακής δαπάνης σε ηρεμία όταν είναι εφικτό και ενδείκνυται, καθώς παραμένει το χρυσό πρότυπο για τον προσδιορισμό της ενεργειακής δαπάνης σε κατάσταση ηρεμίας (γνώμη).

Εξισώσεις για την αξιολόγηση της ενεργειακής δαπάνης σε κατάσταση ηρεμίας
1.4.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική σταδίου 5D που είναι μεταβολικά σταθεροί, επί απουσίας δυνατότητας πραγματοποίησης έμμεσης θερμιδομετρίας, προτείνεται η χρήση ειδικών για τη νόσο εξισώσεων, που προβέπουν την ενέργεια, για την εκτίμηση της ενεργειακής δαπάνης σε κατάσταση ηρεμίας καθώς περιλαμβάνουν παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν το μεταβολικό ρυθμό σε αυτόν τον πληθυσμό (2C).

1.5 Δηλώσεις για σύνθετους διατροφικούς δείκτες

Σφαιρική υποκειμενική αξιολόγηση 7 σημείων (SGA)
1.5.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D, συνιστάται η χρήση της σφαιρικής υποκειμενικής αξιολόγησης 7 σημείων, ως έγκυρου και αξιόπιστου εργαλείου αξιολόγησης της διατροφικής κατάστασης (1Β).

Βαθμολογία φλεγμονής υποσιτισμού (MIS)
1.5.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σε πρόγραμμα χρόνιας αιμοκάθαρσης ή μετά μεταμόσχευση, το score φλεγμονής υποσιτισμού μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης (2C).

1.6 Δηλώσεις σχετικά με τα εργαλεία / μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση της πρόσληψης πρωτεϊνών και θερμίδων

Σκέψεις κατά την αξιολόγηση της διαιτητικής πρόσληψης
1.6.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό να εξεταστεί ο συστηματικός έλεγχος διατροφής τουλάχιστον κάθε 2 χρόνια με σκοπό την ταυτοποίηση όσων κινδυνεύουν από σπατάλη πρωτεΐνης-ενέργειας (γνώμη).

Τριήμερη εγγραφή των τροφίμων για την αξιολόγηση της διαιτητικής πρόσληψης
1.6.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία που πριμοδοτούν τη χρήση ενός εργαλείου έναντι άλλων για τον εντοπισμό αυτών που κινδυνεύουν σπατάλη πρωτεΐνης-ενέργειας (PEW) (2D).

Εναλλακτικές μέθοδοι εκτίμησης της διαιτητικής πρόσληψης
1.6.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό ένας εγγεγραμμένος διαιτολόγος διαιτολόγος ή διεθνές ισοδύναμο να διεξάγει μια ολοκληρωμένη εκτίμηση διατροφής (συμπεριλαμβανομένης αλλά χωρίς περιορισμό στην όρεξη, ιστορικό διαιτητικής πρόσληψης, σωματικού βάρους και δείκτη μάζας σώματος, βιοχημικά δεδομένα, ανθρωπομετρικές μετρήσεις και διατροφικά εστιασμένα φυσικά ευρήματα) τουλάχιστον εντός των πρώτων 90 ημερών από την έναρξη της εξωνεφρικής κάθαρσης, ετησίως, ή όταν υποδεικνύεται από διατροφικό έλεγχο ή παραπομπή παρόχου (γνώμη).

Οδηγία 2: Ιατρική διατροφική θεραπεία

2.1 Δηλώσεις για την ιατρική διατροφική θεραπεία

Ιατρική διατροφική θεραπεία για τη βελτίωση των εκβάσεων
2.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίων 1-5D , συνιστάται ο κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος (RDN) ή άλλος ισοδύναμος φορέας, σε στενή συνεργασία με έναν γιατρό ή άλλο πάροχο υγείας (νοσηλευτής ή βοηθός ιατρού), να παρέχουν ιατρική διατροφική θεραπεία. Στόχοι είναι η βελτιστοποίηση της διατροφικής κατάστασης και η ελαχιστοποίηση των κινδύνων, που προκύπτουν από τις συνυπάρχουσες καταστάσεις και τις μεταβολές στο μεταβολισμό, αναφορικά με την εξέλιξη της νεφρικής νόσου (1C) και τις δυσμενείς κλινικές εκβάσεις (γνώμη).

Ιατρική διατροφική θεραπεία, περιεχόμενο
5.0.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίων 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό να συνταγογραφείται ιατρική διατροφική θεραπεία προσαρμοσμένη στις ανάγκες των ατόμων, τη διατροφική κατάσταση και τη συννοσηρότητα (γνώμη).

Ιατρική διατροφική θεραπεία, παρακολούθηση και αξιολόγηση
5.0.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίων 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό ο κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος (RDN) ή άλλος ισοδύναμος φορέας να παρακολουθεί και να αξιολογεί την όρεξη, τη διατροφική πρόσληψη, τις αλλαγές σωματικού βάρους, τα βιοχημικά δεδομένα, τις ανθρωπομετρικές μετρήσεις και τα σχετικά με τη διατροφή φυσικά ευρήματα για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της ιατρικής διατροφικής θεραπείας (γνώμη).

Οδηγία 3: Πρωτεϊνική και ενεργειακή πρόσληψη

3.0 Δηλώσεις για την ποσότητα πρωτεΐνης

Περιορισμός πρωτεΐνης, ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια που δεν υποβάλλονται σε κάθαρση και χωρίς διαβήτη
3.0.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίων 3-5, που είναι μεταβολικά σταθεροί, συνιστάται, υπό στενή κλινική επίβλεψη, ο περιορισμός της πρωτεΐνης με ή χωρίς ανάλογα κετοξέων, για τη μείωση του κινδύνου τελικού σταδίου νεφρικής νόσου (ESKD) / θανάτου (1Α) και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής (QoL) (2C):

  • δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες που παρέχει 0,55-0,60 g διαιτητικής πρωτεΐνης/kg σωματικού βάρους/ημέρα, ή
  • δίαιτα πολύ χαμηλών πρωτεϊνών που παρέχει 0,28-0,43 g διαιτητικής πρωτεΐνης/kg σωματικού βάρους/ημέρα με επιπλέον κετοξύ/ ανάλογα αμινοξέων για την κάλυψη των απαιτήσεων πρωτεΐνης (0,55-0,60 g /kg σωματικού βάρους /ημέρα)
Διαιτητική πρόσληψη πρωτεΐνης, ασθενείς χωρίς διαβήτη, που δεν υποβάλονται σε κάθαρση
3.0.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεεφρική νόσο σταδίων 3-5 που πάσχουν από διαβήτη, είναι λογικό να συνταγογραφείται, υπό στενή κλινική επίβλεψη, διαιτητική πρόσληψη πρωτεΐνης από 0,6 - 0,8 g/kg σωματικού βάρους ημερησίως για τη διατήρηση μιας σταθερής διατροφικής κατάστασης και τη βελτιστοποίηση του γλυκαιμικού ελέγχου (γνώμη).

Διαιτητική πρόσληψη πρωτεΐνης, ασθενείς υπό χρόνια αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση με διαβήτη
3.0.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D υπό χρόνια αιμοκάθαρση (1C) ή περιτοναϊκή κάθαρση (γνώμη) που είναι μεταβολικά σταθεροί, συνιστάται η συνταγογράφηση διαιτητικής πρόσληψης πρωτεΐνης 1,0-1,2 g/kg σωματικού βάρους ημερησίως για τη διατήρηση σταθερής διατροφικής κατάστασης.

3.1 Δήλωση για την ενεργειακή πρόσληψη

Διαιτητική πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών
3.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίων 1-5D (1C) ή μετά μεταμόσχευση (γνώμη) που είναι μεταβολικά σταθεροί, συνιστάται η συνταγογράφηση ενεργειακής πρόσληψης 25-35 kcal/kg σωματικού βάρους ημερησίως με βάση την ηλικία, το φύλο, το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας, τη σύσταση του σώματος, τους στόχους σωματικού βάρους, το στάδιο χρόνιας νεφρικής νόσου και τη συννοσηρότητα ή τη παρουσία φλεγμονής, για τη διατήρηση της φυσιολογικής διατροφικής κατάστασης (γνώμη).

3.2 Δήλωση για τον τύπο πρωτεΐνης

3.2.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίων 1-5D (1Β) ή μετά μεταμόσχευση (γνώμη) δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να προταθεί ένας συγκεκριμένος τύπος πρωτεΐνης (φυτική έναντι ζωικής) όσον αφορά τις επιδράσεις στη διατροφική κατάσταση, τα επίπεδα ασβεστίου ή φωσφόρου ή το προφίλ λιπιδίων στο αίμα.

3.3 Δηλώσεις για πρότυπα διατροφής

Μεσογειακή δίαιτα
3.3.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίων 1-5 που δεν υποβάλλονται σε εξωνεφρική κάθαρση ή μετά μεταμόσχευση, με ή χωρίς δυσλιπιδαιμία, προτείνεται ότι η συνταγογράφηση της Μεσογειακής δίαιτας μπορεί να βελτιώσει το προφίλ λιπιδίων (2C).

Φρούτα και λαχανικά
3.3.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίων 1-4, προτείνεται ότι η συνταγογράφηση αυξημένης πρόσληψης φρούτων και λαχανικών μπορεί να μειώσει το σωματικό βάρος, την αρτηριακή πίεση και την καθαρή παραγωγή οξέος (NEAP) (2C).

Οδηγία 4: Συμπληρώματα διατροφής

4.1 Δήλωση για από του στόματος, εντερικά και ενδοδιαλυτικά συμπληρώματα παρεντερικής διατροφής

Από του στόματος συμπληρώματα πρωτεΐνης - ενέργειας
4.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D (2D) ή μετά μεταμόσχευση (γνώμη), που βρίσκονται σε κίνδυνο ή παρουσιάζουν σπατάλη πρωτεΐνης, προτείνεται μια καθ΄ελάχιστον τρίμηνη δοκιμή χορήγησης από του στόματος συμπληρωμάτων διατροφής για τη βελτίωση της διατροφικής κατάστασης, εάν η διατροφική συμβουλευτική από μόνη της δεν επιτυγχάνει επαρκή ενεργειακή και πρωτεϊνική πρόσληψη που να ικανοποιήσει τις διατροφικές απαιτήσεις.

Εντερικά συμπληρώματα διατροφής
4.1.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό ο κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος, σε στενή συνεργασία με γιατρό ή τον βοηθό γιατρού, να αξιολογεί περιοδικά τη διατητική πρόσληψη βιταμινών και να εξετάσει το ενδεχόμενο πολυβιταμινούχου συμπληρώματος για άτομα με ανεπαρκή πρόσληψη βιταμινών (γνώμη).

Συνολικής παρεντερικής διατροφής (TPN) και ενδοδιαλυτικής παρεντερικής διατροφής (IDPN) συμπληρώματα πρωτεΐνης-ενέργειας
4.1.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D, με ανεπαρκή διαιτητική πρόσληψη για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα, είναι λογικό να εξεταστί η συμπληρωματική χορήγηση πολυβιταμινών, συμπεριλαμβανομένων όλων των υδατοδιαλυτών βιταμινών, και βασικών ιχνοστοιχείων, για πρόληψη ή θεραπεία της ανεπάρκειες των μικροθρεπτικών συστατικών (γνώμη).

4.2 Δήλωση για συμπλήρωμα διατροφής - Διάλυμα κάθαρσης

Συμπλήρωμα πρωτεΐνης - ενέργειας στο διάλυμα περιτοναϊκής κάθαρσης
4.2.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D υπό περιτοναϊκή κάθαρση με σπατάλη ενέργειας - πρωτεΐνης, προτείνεται να μην αντικαθίσταται το συμβατικό διαλύτη δεξτρόζης με διαλύτη αμινοξέων ως γενική στρατηγική για τη βελτίωση της διατροφικής κατάστασης, αν και είναι λογικό να εξεταστεί μια δοκιμή διαλύματος αμινοξέων για τη βελτίωση και διατήρηση της διατροφής κατάσταση εάν οι διατροφικές απαιτήσεις δεν μπορούν να ικανοποιηθούν με την υπάρχουσα από του στόματος και εντερική πρόσληψη (γνώμη).

4.3 Δηλώσεις για πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ωμέγα-3 μακράς αλυσίδας (LC n-3 PUFA)

Συμπληρώματα διατροφής με πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας για τη θνητότητα και τη καρδιαγγειακή νόσο
4.3.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D υπό χρόνια αιμοκάθαρση ή μετά μεταμόσχευση, προτείνεται να μην συνταγογραφούνται σε τακτική βάση πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προέρχονται από ψάρια ή λιναρόσπορο και άλλα έλαια, για τη μείωση του κινδύνου θνητότητας (2C) ή των καρδιαγγειακών επεισοδίων (2B).

4.3.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D υπό περιτοναϊκή κάθαρση, είναι λογικό να μην συνταγογραφούνται, ως ρουτίνα, πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προέρχονται από ψάρια ή λιναρόσπορο και άλλα έλαια, για τη μείωση του κινδύνου θνητότητας ή των καρδιαγγειακών επεισοδίων (γνώμη).

Συμπληρώματα διατροφής με πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας για το λιπιδαιμικό προφίλ
4.3.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D υπό χρόνια αιμοκάθαρση, προτείνεται η δυνατότητα συνταγογάφησης 1,3-4 g ημερησίως πολυακόρεστων λιπαρών οξέων ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας για τη μείωση των τριγλυκεριδίων και της LDL χοληστερόλης (2C) και την αύξηση των επιπέδων HDL (2D).

4.3.4

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D υπό περιτοναϊκή κάθαρση, είναι λογική η συνταγογράφηση 1,3-4 g ημερησίως πολυακόρεστων λιπαρών οξέων ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας για τη βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ (γνώμη).

4.3.5

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5, συνιστάται η συνταγογράφηση ∼2 g ημερησίως πολυακόρεστων λιπαρών οξέων ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας για την ελάττωση των επιπέδων τριγλυκεριδίων ορού (2C).

Συμπληρώματα διατροφής με πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας για τη βατότητα του αρτηριοφλεβικού μοσχεύματος και της αρτηριοφλεβικής αναστόμωσης
4.3.6

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D υπό χρόνια αιμοκάθαρση, προτείνεται να μη συνταγογραφείται, ως ρουτίνα, ιχθυέλαιο για τη βελτίωση της πρωταρχικής βατότητας του αρτηριοφλεβικού μοσχεύματος (2B) και της αρτηριοφλεβικής αναστόμωσης (2Α).

Συμπληρώματα διατροφής με πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας για την επιβίωση του νεφρικού μοσχεύματος
4.3.7

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο μετά μεταμόσχευση, προτείνεται να μη συνταγογραφείται, ως ρουτίνα, πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ωμέγα-​3 μακράς αλυσίδας, για τη μείωση των επεισοδίων απόρριψης ή τη βελτίωση της επιβίωσης του νεφρικού μοσχεύματος (2D).

Οδηγία 5: Μικροθρεπτικά συστατικά

5.0 Δηλώσεις για γενικές κατευθύνσεις

Διαιτητική πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών
5.0.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό ο κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος να ενθαρρύνει τη διατροφή που πληροί τις συνιστώμενες προσλαμβανόμενες ποσότητες αναφοράς για την επαρκή πρόσληψη όλων των βιταμινών και μετάλλων (γνώμη).

Αξιολόγηση και συμπληρωματική χορήγηση των μικροθρεπτικών συστατικών
5.0.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό ο κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος, σε στενή συνεργασία με γιατρό ή τον βοηθό γιατρού, να αξιολογεί περιοδικά τη διατητική πρόσληψη βιταμινών και να εξετάσει το ενδεχόμενο πολυβιταμινούχου συμπληρώματος για άτομα με ανεπαρκή πρόσληψη βιταμινών (γνώμη).

Συμπληρωματική χορήγηση των μικροθρεπτικών συστατικών, εξωνεφρική κάθαρση
5.0.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D, με ανεπαρκή διαιτητική πρόσληψη για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα, είναι λογικό να εξεταστί η συμπληρωματική χορήγηση πολυβιταμινών, συμπεριλαμβανομένων όλων των υδατοδιαλυτών βιταμινών και των βασικών ιχνοστοιχείων, για πρόληψη ή θεραπεία της ανεπάρκειες των μικροθρεπτικών συστατικών (γνώμη).

5.1 Δηλώσεις για το φυλλικό οξύ

Συμπλήρωμα φυλλικού οξέος για την υπερομοκυστεϊναιμία
5.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση που έχουν υπερομοκυστεϊναιμία σχετιζόμενη με τη νεφρική νόσο, συνιστάται να μην χοργείται συμπληρωματικά σε τακτική βάση φυλλικό οξύ με ή χωρίς σύμπλεγμα Β, καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία που να καταδεικνύουν μείωση των δυσμενών καρδιαγγειακών αποτελεσμάτων (1Α).

Συμπλήρωμα φυλλικού οξέος για έλλειμμα και ανεπάρκεια φυλλικού οξέος
5.1.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5 (2Β) ή μετά μεταμόσχευση (γνώμη), προτείνεται η συνταγογράφηση φυλλικού οξέος, βιταμίνης Β12 και/ή συμπληρώματος του συμπλέγματος Β, για τη διόρθωση της ανεπάρκειας φυλλικού οξέος ή της ανεπάρκειας - ελλείμματος της βιταμίνης Β12, με βάση κλινικά σημεία και συμπτώματα (2Β).

5.2 Δήλωση για τη βιταμίνη C

Συμπλήρωμα βιταμίνης C
5.2.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D, που κινδυνεύουν από ανεπάρκεια βιταμίνης C, είναι λογικό να εξεταστεί η συμπληρωματική χορήγηση για να ικανοποιηθεί η συνιστώμενη πρόσληψη τουλάχιστον 90 mg/ημέρα για τους άνδρες και 75 mg/ημέρα για τις γυναίκες (γνώμη).

5.3 Δηλώσεις για τη βιταμίνη D

Συμπλήρωμα βιταμίνης D για έλλειψη και ανεπάρκεια βιταμίνης D
5.3.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D (2C) ή μεταμόσχευση (γνώμη), προτείνεται η συνταγογράφηση συμπληρώματος βιταμίνης D με τη μορφή χοληκαλσιφερόλης ή εργοκαλσιφερόλης για τη διόρθωση έλειψης / ανεπάρκειας της 25-υδροξυβιταμίνης D [25(OH)D].

Συμπλήρωμα βιταμίνης D επί πρωτεϊνουρίας
5.3.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5 με πρωτεϊνουρία νεφρωσικού εύρους, είναι λογικό να εξεταστεί η συμπλήρωση χοληκαλσιφερόλης, εργοκαλσιφερόλης ή άλλων ασφαλών και αποτελεσματικών προδρόμων 25(OH)D (γνώμη).

5.4 Δήλωση για τις βιταμίνες Α και Ε

Συμπληρώματα βιταμινών Α και Ε και τοξικότητα
5.4.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D σε θεραπεία χρόνιας αιμοκάθαρσης ή περιτοναϊκής κάθαρσης, είναι λογικό να μη χορηγούνται συμπληρωματικά σε τακτική βάση η βιταμίνες Α ή Ε λόγω της πιθανότητας τοξικότητας. Ωστόσο, εάν απαιτείται συμπλήρωση, θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα ώστε να αποφεύγονται οι υπερβολικές δόσεις και οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται για τοξικότητα (γνώμη).

5.5 Δήλωση για τη βιταμίνη Κ

Αντιπηκτική αγωγή και συμπλήρωμα βιταμίνης Κ
5.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D ή μετά μεταμόσχευση, που λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα που είναι γνωστό ότι αναστέλλουν τη δραστηριότητα της βιταμίνης Κ (για παράδειγμα, ενώσεις βαρφαρίνης), είναι λογικό να μη χορηγούνται συμπληρώματα βιταμίνης Κ (γνώμη).

5.6 Δήλωση για τα ιχνοστοιχεία - σελήνιο και ψευδάργυρο

Συμπληρώματα σεληνίου και ψευδαργύρου
5.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D, προτείνεται να μην χορηγούνται σε τακτική βάση συμπληρώματα σεληνίου ή ψευδαργύρου, καθώς υπάρχουν λίγα στοιχεία που να υποδηλώνουν βελτίωση της διατροφικής, φλεγμονώδους ή μικροθρεπτικής κατάστασης (2C).

Οδηγία 6: Ηλεκτρολύτες

6.1 Δηλώσεις σχετικά με το φορτίο οξέος

Διατροφική διαχείριση καθαρής παραγωγής οξέος (NEAP)
6.1.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-4, προτείνεται η μείωση της καθαρής παραγωγής οξέος (NEAP) μέσω της αυξημένης διατροφικής πρόσληψης φρούτων και λαχανικών (2C), προκειμένου να να μειωθεί ο ρυθμός απώλειας της υπολειπόμενης νεφρικής λειτουργίας.

Συντήρηση των διττανθρακικών
6.1.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D, συνιστάται η μείωση της καθαρής παραγωγής οξέος (NEAP) μέσω αύξησης των διττανθρακικών ή συμπληρώματος διαλύματος κιτρικού οξέος / κιτρικού νατρίου (1C), προκειμένου να μειωθεί ο ρυθμός απώλειας της υπολειπόμενης νεφρικής λειτουργίας.

6.1.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D, είναι λογικό να διατηρούνται τα επίπεδα διττανθρακικών ορού στα 24-26 mmol/l (γνώμη).

6.2 Δηλώσεις για το ασβέστιο

Συνολική πρόσληψη ασβεστίου
6.2.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-4, που δεν λαμβάνουν ενεργή βιταμίνη D ή ανάλογα, προτείνεται να συνταγογραφείται συνολική στοιχειακή πρόσληψη ασβεστίου σε επίπεδα 800-1.000 mg/ημέρα (συμπεριλαμβανομένων του διαιτητικού ασβεστίου, του συμπληρώματος ασβεστίου και των φωσφορικο-δεσμευτικών με βάση το ασβέστιο) για τη διατήρηση ουδέτερου ισοζυγίου ασβεστίου (2Β).

6.2.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D, είναι λογικό να προσαρμοστεί η πρόσληψη ασβεστίου (διαιτητικό ασβέστιο, συμπληρώματων ασβεστίου, φωσφορικο-δεσμευτικών με βάση το ασβέστιο) στην ταυτόχρονη χρήση αναλόγων βιταμίνης D και ασβεστομιμητικών παραγόντων, προκειμένου να αποφευχθεί η υπερασβεστιαιμία ή υπερφόρτωση με ασβέστιο (γνώμη).

6.3 Δηλώσεις για το φώσφορο

Διαιτητική πρόσληψη φωσφόρου
6.3.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D, συνιστάται η προσαρμογή της διαιτητικής πρόσληψης φωσφόρου για τη διατήρηση των επιπέδων φωσφορικών ορού εντός του φυσιολογικού εύρους (1Β).

Διαιτητική πηγή φωσφόρου
6.3.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 1-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι λογικό όταν λαμβάνονται αποφάσεις σχετικά με τη θεραπεία περιορισμού του φωσφόρου να συνεκτιμάται η βιοδιαθεσιμότητα των πηγών φωσφόρου (για παράδειγμα, ζωική τροφή, λαχανικά, πρόσθετα) (γνώμη).

Πρόσληψη φωσφόρου επί υποφωσφαταιμίας
6.3.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο μετά μεταμόσχευση και υποφωσφαταιμία, είναι λογικό να εξεταστεί το ενδεχόμενο συνταγογράφησης αυξημένης πρόσληψης φωσφόρου (δίαιτα ή συμπληρώματα) προκειμένου να αναπληρωθούν τα φωσφορικά ορού (γνώμη).

6.4 Δηλώσεις για το κάλιο

Διαιτητική πρόσληψη καλίου
6.4.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D ή μετά μεταμόσχευση, είναι εύλογη η προσαρμογή της διαιτητικής πρόσληψης καλίου για τη διατήρηση των επιπέδων καλίου ορού εντός του φυσιολογικού εύρους (γνώμη).

Διαιτητική και συμπληρωματική πρόσληψη καλίου επί υπερκαλιαιμίας ή υποκαλιαιμίας
6.4.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D (2D) ή μετά μεταμόσχευση (γνώμη), επί υπερκαλιαιμίας ή υποκαλιαιμίας, προτείνεται η διατροφική ή συμπληρωματική πρόσληψη καλίου να βασίζεται στις ατομικές ανάγκες του ασθενούς και την κρίση του κλινικού ιατρού.

6.5 Δηλώσεις για το νάτριο

Πρόσληψη νατρίου και αρτηριακή πίεση
6.5.1

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5 (1Β), χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5D (1C) ή μετά μεταμόσχευση (1C), συνιστάται ο περιορισμός της πρόσληψης νατρίου σε λιγότερο από 100 mmol/ημέρα (ή 2,3 g/ημέρα) για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και τη βελτίωση του ελέγχου του όγκου.

Πρόσληψη νατρίου και πρωτεϊνουρία
6.5.2

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5, προτείνεται ο περιορισμός της πρόσληψης νατρίου σε λιγότερο από 100 mmol/ημέρα (ή 2,3 g/ημέρα) για τη μείωση της πρωτεϊνουρίας, σε συνδυασμό με τις διαθέσιμες φαρμακολογικές παρεμβάσεις(2A).

Πρόσληψη νατρίου και ξηρό βάρος
6.5.3

Σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3-5D, προτείνεται η μειωμένη διατροφική πρόσληψη νατρίου ως συμπληρωματικό τρόπο ζωής στρατηγική τροποποίησης για την επίτευξη καλύτερου όγκου έλεγχο και ένα πιο επιθυμητό σωματικό βάρος (2Β).


Εκτύπωση  
2022nephros.gr